De afgelopen jaren zijn er relatief veel gerehabiliteerde Bruine beren uitgezet. Weten we echter wel of deze beren zich normaal gedragen in het wild? Of vertonen ze ander gedrag in vergelijking met hun wilde soortgenoten? En in welk opzicht is dit, of kan dit voor problemen zorgen?
In dit project wil een team van Fundacion Oso de Asturias (FOA) in Spanje, samen met experts van ARCTUROS en de IUCN Bear Specialist Group het gedrag beschrijven en vergelijken van uitgezette Europese bruine beren die een rehabilitatieproces in gevangenschap hebben doorgemaakt met onafhankelijke jong-volwassen beren die binnen hun wilde familiegroep zijn opgegroeid. Het team wil met name de dagelijkse activiteiten en bewegingspatronen van de subadulte beren en hun gebruik of vermijding van menselijke / bebouwde gebieden vergelijken. Aan de andere kant wil het team ook aanvullende data evalueren van andere beren, rekeninghoudend met andere populaties bruine beren (bijv. Brits Columbia, Canada) of andere beersoorten (bijv. Amerikaanse- en Aziatische zwarte beren).
De uiteindelijke resultaten van dit onderzoek kunnen van groot belang zijn voor het management van verweesde, gewonde of teruggeplaatste berenwelpen of jonge beren, omdat men meer te weten komt hoe ze zich gedragen na hun vrijlating in het wild.
Dit project richt zich op de zeldzame Himalaya bruine beer (Ursus arctos isabellinus, afgekort HBB), één van de vier beersoorten die India rijk is. Naar schatting leven er nog maar 500-750 van deze beersoorten in India. De HBB is ook de oorzaak van escalerende conflicten met mensen in de regio Ladkah, het Trans-Himalaya deel van hun verspreidingsgebied in India. Ze doden vee, plunderen gewassen en gaan regelmatig dorpen binnen op zoek naar voedsel. Depredatie op vee varieerde van in omvang van 0,6% in Kasjmir tot 10-40% in Ladakh. In de afgelopen jaren (2016-2017) waren HBB’s verantwoordelijk voor >70% van het totale verlies van vee aan roofdieren in Kargil, Ladakh. De redenen voor deze enorme piek van vee dat gedood wordt door beren is onbekend. Maar deze negatieve interacties tussen beren en mensen tasten niet alleen het lokale levensonderhoud en de economie aan, maar leiden ook tot een algemeen negatieve houding ten opzichte van beren. Soms manifesteert dit zich in het doden van beren als vergelding, zoals bijvoorbeeld bij een incident in de Drass-regio van Ladakh, waar een jong-volwassen beer met stenen werd bekogeld en in het nauw gedreven bij een klif, wat eindigde in de val van de rotswand en dood van die beer.
Effectieve maatregelen voor het voorkomen en oplossen van conflicten moeten veelal sociale factoren omvatten, zoals community educatieprogramma’s en beheer. Educatie- en bewustwordingsprogramma’s zijn belangrijke focus activiteiten in gemeenschapsgerichte acties voor conflictbeheersing, zoals voorgesteld door het Human-Bear Conflict Expert Team van de IUCN Bear Specialist Group. Deze activiteiten helpen mensen bewust te worden van de omgeving waarin ze samenleven met beren, inclusief beer-ecologie en biologie, maar ook kritisch denken ontwikkelen door kennis te vergroten wat bijdraagt aan het veranderen van hun houding en gedrag t.a.v. beren en andere wilde dieren. Het is wetenschappelijk aangetoond dat animositeit naar dieren in het wild afneemt wanneer mensen bewust worden gemaakt van mogelijkheden om conflictsituaties met dieren in het wild te vermijden en / of aan te pakken.
Bears in ind ondersteunt het project sinds 2021 en de specifieke doelstellingen, uitgevoerd door de Snow Leopard Conservancy – India Trust, zijn:
Educatie van lokale communities om duurzaam gebruik van alpine graslanden en het verzamelen van geneeskrachtige planten te motiveren door middel van inspirerende activiteiten ontworpen door het gebruik van speltheorie.
Bouwen aan toegewijd beheer door lokale communities voor het vermijden en verminderen van conflicten tussen mens en beer, door vrijwillige burgers uit deze lokale gemeenschappen te inspireren om de ‘Bear Guardians‘ te zijn.
Met een speciale focus op Bruine beren (Ursus arctos), maar ook andere beersoorten, en in samenwerking met verschillende dierentuinen in het Verenigd Koninkrijk, heeft dit project van de Universiteit van Salford in het Verenigd Koninkrijk tot doel om het probleemoplossend vermogen en het manipuleren van objecten van verschillende soorten carnivoren waaronder beren te testen. Hoewel het project belangrijk is vanuit het oogpunt van het houden van deze soorten in gevangenschap (ex situ) – in termen van verrijking en verbetering van het welzijn van de beren – heeft het ook een grondige theoretische basis.
De uitkomsten van de proeven zullen worden vergeleken met verschillende sociale, ecologische en levenshistorische factoren (geboorte/sterfte/groei/levensverwachting etc), om te onderzoeken of grote hersenen zijn geëvolueerd om vaardigheden te faciliteren binnen een specifiek domein zoals socialiteit (de “social brain”-hypothese) of dat ze zijn geëvolueerd om meer algemene vaardigheden (de “cognitieve buffer” -hypothese) te kunnen verwerken. Door het testen van de ‘sociale hersenen‘ en ‘cognitieve buffer‘-hypothesen, zullen de resultaten van dit project bijdragen aan het bevestigen van de oorsprong van cognitie en het benadrukken van de cognitieve capaciteit van grote carnivoren, met name beersoorten. Voor beren voorzien we positieve bevestiging als gevolg van veranderingen in de perceptie van het publiek, wat we eerder ook zagen bij andere “intelligente” taxa.
Hier is een link naar het wetenschappelijke artikel van Helen Chambers.
Bears in Mind financierde een deel van het onderzoek in 2021-2022.
(c) Header foto van beer met puzzelbox: Kathryn Page
Berengal wordt al duizenden jaren in de traditionele Chinese geneeskunde gebruikt, waarbij de markt in China voornamelijk betrekking heeft op gal van Aziatische zwarte beren. Ondanks de introductie van het houden van beren in Azië in de jaren ’70 om de handel in gal te bevoorraden, is er weinig bekend over de effecten van het fokken van beren in gevangenschap op de vraag naar gal van wilde beren, of de huidige impact die de handel in berengal heeft op wilde beren. Op het IUCN World Conservation Congress 2012 in Zuid-Korea leidde de bezorgdheid over het houden van beren voor gal tot de goedkeuring van Recommendation 139, waarin werd opgeroepen tot een “wetenschappelijk onafhankelijke, getoetste situatieanalyse” om de invloed van het houden van beren voor gal op de status van wilde populatie te evalueren.
Dit project zal rechtstreeks op deze aanbeveling ingaan, waarbij een consument- en marktbenadering wordt gehanteerd met behulp van methoden die zijn ontworpen om te begrijpen hoe de markt voor gekweekte berengal de markt voor wilde berengal heeft beïnvloed door de complexe interacties van deze twee markten te onderzoeken (zowel in termen van vraag en productbeschikbaarheid). Na de initiële financiering van diverse bijeenkomsten tussen experts van verschillende IUCN-groepen en de Chinese regering in 2013-2014, financierde Bears in Mind in december 2015 een enquête onder speciale doelgroepen zoals farmaceuten, die zeer nuttig was bij het ontwerpen van het vervolgonderzoek. In 2015 werden interviews afgenomen door een China-IUCN-team om belangrijke informatie te verzamelen over de handel in en de bescherming van Aziatische zwarte beren in China. Handel in deze zin omvatte de legale en illegale handel. Het omvatte ook de handel in levende dieren en hun onderdelen (berengal en berenpoten). De interviews werden afgenomen in een kwalitatief format, bedoeld als leidraad voor verder onderzoek en analyse.
2017 – 2019 Deze follow-up begon eind 2017, toen Bears in Mind een voortzetting financierde van de grootschalige studie onder leiding van de University of Oxford in het VK in nauwe samenwerking met de Sun Yat Sen University in China, de State Forest Administration en de IUCN-SSC Bear Specialist Group. De focus lag op de consumptie, het voorschrijven en de verkoop van berengal, wat resulteerde in één van de eerste datasets over de motivaties voor de consumptie van berengal in vier provincies in China.
Online consumentenonderzoek Het team had een steekproef uitgevoerd onder 1.845 respondenten. De meesten (88%, n = 1621) hadden tijdens hun leven een of andere vorm van berengal gebruikt, waarbij meer dan 2/3 van deze consumenten (70,1%, n = 1145) het afgelopen jaar gal kochten. De meeste mensen (79,3%, n = 1.462) kenden minstens één gal-gebruiker, waarbij ouders en grootouders de meest opgegeven gebruikers waren. De meeste consumenten (85,6% (n = 1.388) verklaarden dat ze gal voor medicinale doeleinden hadden gebruikt, 64,1% (n = 1.036) meldden dat ze het hadden gebruikt als gezondheidsdrankje en 19% (n = 308) als geschenk. De meest voorkomende plaats waar mensen meldden dat ze gal kochten, was bij de apotheek (n = 1.142), gevolgd door een ziekenhuis (n = 1.045), met de minst opgegeven plek via een persoonlijk contact (n = 140). De meest voorkomende vorm waarin gal werd gebruikt waren oogdruppels (n = 749), waarbij thee het minst werd gerapporteerd (n = 42). Hoewel 390 mensen aangaven een berengalblaas te gebruiken, suggereren onwetendheid van respondent tussen de gerapporteerde bron van de gal en vorm, dat velen niet wisten welke bron van gal ze hadden gebruikt.
Online handel Gegevensverzameling werd gedaan over online verkoop van berengalproducten op de binnenlandse markten. Informatie werd meestal verkregen van e-commerce platforms zoals Baidu en Bing.cn, evenals geselecteerde discussieforums zoals WeChat en social mediaplatforms, om inzicht te krijgen in de online handelsomgeving van zowel formele als informele interacties, en de interesse van consumenten voor specifieke berengal productsoorten, in het bijzonder van gekweekte en synthetische oorsprong.
2021 – heden In januari-april 2021 werkten de Sun Yat-sen University (China) en de University of Oxford (VK) samen met verschillende belanghebbenden bij de consumptie van berengal; waaronder consumenten, apothekersmedewerkers en TCM-artsen, om gezamenlijk post-COVID19 strategieën te ontwerpen voor het terugdringen van illegale berengalconsumptie. In het bijzonder benadrukten de workshops dat consumenten en/of potentiële consumenten het beste zouden reageren op gezondheidsgerelateerde en op legaliteit gerichte berichten, terwijl het grote publiek het beste zou moeten reageren op legaliteit gerichte berichten en stimulansen om illegale consumptie te melden wanneer ze het zagen. In dit project zal het team interventies testen die in deze workshops zijn ontworpen met belangrijke doelgroepen, om hun effectiviteit te evalueren voor het terugdringen van illegaal berengalgebruik en -verkoop, en aanbevelingen doen voor toekomstige grootschaligere interventies. Naast het testen van de interventies, zal het team hun bevindingen ook gebruiken voor een groter publieksbereik, door een ‘beer-evenementendag’ te houden in de populaire dierentuin van Guangzhou, aangezien er een reeks evenementen en activiteiten zal plaatsvinden over het behoud van de biodiversiteit. Na de evenementen zal het team ook het educatief centrum van de dierentuin voorzien van wat educatief materiaal van het project.
Meer informatie volgt spoedig…
De verspreiding van Bruine beren in de Oostelijke Balkan bestaat uit twee, momenteel met elkaar verbonden, populaties; de centrale Balkan- en de Rilo-Rhodope berenpopulatie. Gedeeld door Bulgarije en Griekenland. Met meer dan acht bekende ongevallen tussen menseen beren, waaronder één dodelijk tussen 2010-2017 en een toename van het aantal schade meldingen gerelateerd aan beren, is de regio Smolyan in Bulgarije een ‘hotspot’ geworden voor anti-beer mentaliteit. Als gevolg hiervan is er een groot risico op toename van berenstroperij.
Lokaal onderzoek heeft een ruwe schatting van de populatiegrootte opgeleverd, maar tot op heden is er geen gezamenlijke rigoureuze methode uitgevoerd om de populatie in kaart te brengen. Om de juiste beschermingsmaatregelen te nemen, is het van groot belang dat men weet hoeveel beren er zich waar bevinden.
Dit project, geleid door de Balkani Wildlife Society en ondersteund door Bears in Mind, heeft tot doel de populatiegrootte en verspreiding van Bruine beren in de Oost-Balkan te schatten met behulp van genetische analyses van meerdere bronnen zoals uit haar en poep. Het belangrijkste doel is om nauwkeurige schattingen te maken van de totale (N) en effectieve populatiegrootte (Ne) voor een van de grootste verspreidingsclusters van de Bruine beer binnen Europa.
De situatie met betrekking tot beren in gevangenschap in de Oekraïne is ernstig te noemen. In het hele land kunnen wel 400 beren onder slechte omstandigheden worden gehouden, in particulier bezit of in kleine dierentuinen. Het ongereguleerd en illegaal fokken van beren is een groot probleem. De Oekraïense partner van Bears in Mind, Eco-Halych, verzamelt gegevens over beren in gevangenschap om de omvang van het probleem goed in te schatten. Ze beheren al een klein opvangcentrum voor verschillende bruine beren die in 2016 zijn gered, in Halych Nationaal Park. Sinds 2018 is Eco-Halych betrokken bij het beheer van een opvangcentrum voor beren genaamd ‘Arden‘. Bears in Mind heeft geld beschikbaar gesteld om een operatiekamer in het opvangcentrum in te richten, zodat beren die worden binnengebracht gebitscontroles kunnen krijgen of een castratie of andere operatie kunnen ondergaan. Een grote operatietafel, een autoclaaf, operatie lampen, diverse speciale opbergkasten en andere medische apparatuur zijn aangekocht.
Bears in Mind en verschillende andere internationale dierenwelzijnsorganisaties zijn van plan nauwer samen te werken, met het verantwoordelijke ministerie in Oekraïne, om een eind te maken aan het lijden van beren in gevangenschap.
Hopelijk kunnen we na de oorlog met de Russische bezetters de gezamenlijke en dringende taken m.b.t. beren in gevangenschap hervatten!
In 2012 begon Bears in Mind met het ondersteunen van onderzoek naar de verspreiding van de Himalaya bruine beer in het district Ghizer in Pakistan. De Snow Leopard Foundation (SLF) voerde het onderzoek uit in samenwerking met de provincie Gilgit Baltistan. De gegevens over de beren werden verzameld door middel van cameravallen, door berensporen zoals pootafdrukken, krab- en wrijfsporen in kaart te brengen en door poepmonsters te verzamelen voor DNA-onderzoek. Daarnaast gaven interviews met de lokale gemeenschappen meer inzicht in conflicten tussen beer en mens en stroperij. De commerciële handel met China is namelijk erg aantrekkelijk voor Pakistan en andere landen in de Himalaya-regio, zoals Nepal.
De resultaten van het onderzoek werden vertaald in een concept beschermingsplan voor Himalaya bruine beren in het Ghizer district. Daarnaast heeft SLF haar natuurbeschermingsactiviteiten structureel uitgebreid naar deze grote carnivoren. De lokale bevolking is sindsdien actief betrokken bij de activiteiten, wat wederzijds respect bevordert en het beschermen van de beren een logische stap maakt. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften.
De berenpopulatie in Kroatië groeit sinds de jaren vijftig gestaag, maar het werkelijke aantal is niet bekend (2005). De huidige ruwe schatting is ongeveer 1.000 individuen. Natuurlijke selectie zou de populatiegrootte stabiliseren op het niveau van de habitatcapaciteit. Aangezien het leefgebied van beren ook door mensen wordt bewoond, ligt de capaciteit van de habitat doorgaans boven de sociale capaciteit, d.w.z. boven het punt waarop het risico op conflicten (schade en directe bedreiging voor de menselijke veiligheid) als onaanvaardbaar hoog wordt ervaren. Er mag in Kroatië op beren worden gejaagd, door jachtquota’s in de eerste helft van de vorige eeuw groeide de populatie van minder dan 100 beren tot het huidige aantal. Volgens de jachtrichtlijnen wordt de jacht op beren beheerd door middel van jaarlijkse quota. Op dit moment wordt de beslissing over de grootte van het quotum echter genomen zonder een goede wetenschappelijk onderbouwde basis van de populatiegrootte. Dit is de oorzaak van verschillende klachten: diverse partijen en een substantieel deel van de bevolking – ervan uitgaande dat er te veel beren zijn – vinden dat het quotum veel hoger zou moeten zijn, terwijl anderen tegen elk quotum zijn en beweren dat de berenpopulatie dergelijke verliezen niet aan kan. Daarom is kennis over de werkelijke populatiegrootte van de bruine berenpopulatie een absolute voorwaarde voor het verkrijgen en behouden van draagvlak en acceptatie van de beer in Kroatië.
De belangrijkste en tevens nieuwe activiteit van dit tweejarige project tussen 2006-2008, was het maken van een wetenschappelijk verantwoorde schatting van de omvang van de totale berenpopulatie door gebruik te maken van DNA dat werd geëxtraheerd uit berenpoep. Als de totale populatieomvang bekend is, kan de invoering van het beheerplan worden uitgerold. Traditioneel tellen berenmanagers de dieren op voederplaatsen. Deze methode heeft de neiging om bevooroordeeld te zijn, maar de genetische methode en standaardisatie van de tellingen van jagers maakt de kalibratie van traditionele methoden en het continue inzicht in de populatietrend mogelijk.
Het project werd gefinancierd door het Nederlandse Ministerie van Landbouw in het kader van het BBI-Matra-programma. Er was een nauwkeurige schatting van het aantal wilde beren in Kroatië; uit DNA-analyse werd geconcludeerd dat er (destijds) tussen de 700 en 1.000 beren in Kroatië leefden. De publieke houding ten opzichte van beren werd gemeten door middel van vragenlijsten.
Het onderzoeksgebied van dit project (gesteund door Bears in Mind tussen 2003-2009) bevind zich in het dorre ecosysteem in het uiterste zuidoosten van het land. Historisch gezien gebruikten beren in het oostelijke deel van Georgië migratieroutes van de Grote Kaukasus (Lagodekhi-reservaat) in het noordoosten, naar het Lori-plateau (Vashlovani National Park) in het zuidoosten van Georgië.
De populatie in Vashlovani Nationaal Park werd tijdens dit onderzoek geschat op ongeveer 10 individuen en aangezien de regio tussen het Lori-plateau en de Grote Kaukasus een groeiende verstedelijking heeft gezien in de afgelopen decennia, is de oude migratieroute mogelijk uiterst beperkt of zelfs niet langer functioneel. Deze suggestie moet worden onderzocht door middel van caremeraval- en sporenonderzoek. Dit is belangrijk omdat als er geen genetische uitwisseling is tussen de kleine populatie in het dorre ecosysteem van Vashlovani en de aanzienlijk grotere populatie van de Grote Kaukasus. Indien geïsoleerd, zal de populatie van het Lori-plateau als ernstig bedreigd moet worden beschouwd, wat speciale beschermingsmaatregelen vereist.
Individuele beren zullen worden geïdentificeerd door middel van cameravallen en hun dagelijkse activiteiten zullen worden geanalyseerd. De leefgebieden van de beren zullen worden bepaald adhv intensieve monitoring door middel van radio-tracking-methode. GPS-locaties worden genomen van berensporen (pootafdrukken, uitwerpselen, markeringen, holen en de locatie van individuele beren). Alle gegevens worden geanalyseerd in GIS. Home ranges van beren zullen worden geïdentificeerd, evenals overlappende leefgebieden tussen individuele territoria. Analyseren van cameravalfoto’s is zeer succesvol gebleken en er zijn verschillende beren en andere dieren gefotografeerd. NACRES heeft gegevens van 3.700 cameravaldagen met daarin 65 berenfoto’s verzameld. Ze verzamelden ook ongeveer 354 foto’s van andere soorten zoals: wolf, luipaard, lynx, jungle kat, wild zwijn, stekelvarken, wilde kat, haas, das en zelfs een steenarend. Luipaard-, lynx-, junglekat- en stekelvarkenfoto’s waren het meest interessant omdat ze voor het eerst op de foto in Georgië werden gezien. Ook kregen twee beren een radiohalsband, waarvan er helaas één werd gestroopt.
NACRES volgt de beren en andere carnivoren en hoefdieren continue in diverse onderzoeken via hun beschermingsprogramma’s.
Beren in Turkije hebben met veel uitdagingen te maken. Hun leefgebied staat voortdurend onder druk, niet alleen door de bevolkingsgroei en de steeds verder uitbreidende infrastructuurprojecten, maar ook door politieke onrust. Onlangs (2010) ontving Karacabey Bear Sanctuary (ook wel Ovakorusu Bear Shelter genoemd) nabij Bursa in Turkije drie berenwelpen uit het oosten van Turkije. De moederbeer was omgekomen bij een bomexplosie. Twee lokale dierenverzorgers zorgen nu voor de beren. De verzorgers tonen een ongelooflijke toewijding voor de kleine welpen, zowel overdag als ‘s nachts. Het is erg belangrijk voor de lokale bevolking om deze toewijding te zien, omdat het hen bewust maakt dat leden van hun eigen gemeenschap hun tijd en inspanningen besteden aan het welzijn van dieren. Uit dezelfde blijk van waardering werd er een traditionele steenoven gebouwd om traditioneel Turks brood te bakken, niet voor mensen maar voor de beren! Bears in Mind financierde de bouw van de steenoven in 2011.
Het doel is om uiteindelijk een educatief bezoekerscentrum te ontwikkelen bij Karacabey Bear Sanctuary, waar mensen alles te weten kunnen komen over beren en de problemen waarmee ze in de regio worden geconfronteerd. Een veterinaire afdeling en een wildlife rehab faciliteit zullen ook deel uitmaken van dit centrum. Dat is dringend nodig, want tot nu toe gebruikten medewerkers van ‘Second Chance’ (de NGO betrokken bij het beheer, met name bestaande uit opgeleide dierenartsen) de tafel in de kleine keuken om beren te opereren. Beren hebben deze medische voorzieningen nodig omdat ze vaak gewond raken door jagers / stropers of in het verkeer, of vanwege gebitsproblemen als gevolg van slechte voeding. Bears in Mind zal Second Chance helpen en advies geven over het houden van beren en educatieve activiteiten waar en wanneer mogelijk!
