Het door Free the Bears (FTB) gebouwde opvangcentrum ‘Tat Kuang Si’ in Laos biedt opvang voor vele Aziatische zwarte- en Maleise beren. De beren zijn vaak op jonge leeftijd door de overheid van Laos uit de handen van stropers gered. Jaarlijks komen meer dan 200.000 lokale en internationale bezoekers naar het opvangcentrum om de beren te zien. Met een educatieprogramma wil men de bezoekers bewust maken over beren in het algemeen, maar bijvoorbeeld ook de illegale handel van wilde dieren in Laos. Daarnaast versterkt FTB wet- en regelgeving en bieden ze jagers een alternatieve bron van inkomsten.
Naast het educatieprogramma wordt in het veld onderzoek gedaan naar mens-beer conflicten. Deze conflicten dragen bij aan de negatieve houding die mensen hebben ten aanzien van beren. Beren zoeken regelmatig voedsel in de maïsvelden die de nationale parken omringen, en vernietigen zo hele oogsten. Uit eerder onderzoek gesteund door Bear in Mind is gebleken dat het merendeel van de bezochte dorpen last heeft van beren die het voorzien hebben op hun maïs. De park rangers worden getraind direct te reageren op mens-beer conflicten. Deze meldingen komen binnen op een ‘hotline’. Bears in Mind heeft het project tussen 2011 en 2013 gefinancierd.
FTB is al jaren actief in Zuidoost-Azië en pakt in Lao PDR de problemen met succes bij de bron aan. In 2011 startte FTB een campagne in hun hun berenopvang ‘Tat Kuang Si’ om de lokale bevolking en de overheid bewust te maken van de problemen waarmee wilde beren worden geconfronteerd. FTB versterkt ook de wetgeving en biedt jagers een alternatieve bron van inkomsten.
Met financiële steun van Bears in Mind is een mobiel educatie- en berenreddingsvoertuig aangeschaft. De auto wordt ook gebruikt voor het vervoer van kleine groepen van Luang Prabang naar ‘Tat Kuang Si’ om deel te nemen aan educatieactiviteiten ter plaatse, wordt gebruikt voor het vervoer van educatiepersoneel en benodigde materialen naar afgelegen gebieden of andere provinciale hoofdsteden, en natuurlijk voor interventies bij het redden van beren in nood.
Wilde ijsberen en honingberen leven in delen van de wereld waar de leefomstandigheden als extreem kunnen worden beschouwd.IJsberen leven in noordelijke Arctische gebieden, waar de temperatuur het grootste deel van het jaar vaak ver onder nul graden Celsius ligt. Honingberen leven in tropisch Zuidoost Azië met gemiddelde temperaturen van rond de 28 graden boven nul en bijna 100% luchtvochtigheid.Beide beersoorten worden in het wild bedreigd door klimaatverandering en vernietiging van hun leefgebied.
IJsberen en honingberen worden in veel dierentuinen over de hele wereld gehouden.Beren in gevangenschap worden het hele jaar door blootgesteld aan andere buitentemperaturen dan waarvoor ze zijn ‘gebouwd’ en gewend zijn, in het wild.In gevangenschap wordt de bovengrens van de temperatuur van ijsberen en de ondergrens van de honingberen vaak overschreden.De effecten hiervan op de stofwisseling van de soort zijn tot nu toe nauwelijks onderzocht.Deze studie van de Universiteit van Köln, gefinancierd door Bears in Mind tussen 2010-2012, onderzocht welke gedrags- en autonome mechanismen voor thermoregulatie beschikbaar zijn voor de beide soorten, om te onderzoeken in welke mate gedragsregulatie een aanvulling vormt op fysiologische mechanismen om het energieverbruik te minimaliseren. Enom het bereik van de thermoneutrale zone voor de betreffende soort te bepalen.Het onderzoek vond plaats in verschillende Europese dierentuinen tijdens zomer- en wintermaanden.
Het door Bears in Mind ondersteunde educatieproject (startdatum begin 2011) had als hoofddoel het vergroten van de bewustwording bij schoolkinderen en studenten van de situatie waarin de beren in Thailand zich bevonden. Medewerkers van WFFT (Wildlife Friends Foundation Thailand) vertelden op scholen en universiteiten over het misbruik van beren. Deze presentaties werden aangevuld met educatief materiaal in de vorm van een boekje (zowel in het Engels als in het Thais) over de bedreiging en bescherming van beren in Zuidoost Azië. Hierin stonden ook voorbeelden van beren die door WFFT opgevangen zijn, welzijnsproblemen omtrent beren in gevangenschap en algemene informatie over beren in Thailand.
Hoewel met name olifanten, apen, krokodillen, slangen en orang-oetans in Thailand gebruikt worden voor menselijk vermaak, worden beren met name in kleine kooien in dierentuintjes opgesloten. Daarnaast worden ze gehouden als huisdier, wat illegaal is. Schattige kleine beertjes lijken in eerste instantie leuk, maar ze worden groter, eten heel veel en worden onhandelbaar en agressief. De meeste eigenaren dumpen hun ‘huisdier’ vervolgens bij een tempel of opvangcentrum. Sinds haar oprichting heeft WFFT meer dan 2.000 dieren opgevangen. Dit zijn voornamelijk apen (makaken, gibbons en langoeren) en beren (Aziatische zwarte beren en Maleise beren). Maar ook tijgers en olifanten. Een aantal van deze dieren kan later worden teruggezet in het wild. Helaas lukt dit voor een groot deel echter niet. Deze dieren zijn te lang in contact geweest met mensen of hebben een traumatisch verleden, wat herintroductie in het wild onmogelijk maakt.
Het beer in nood meldpunt Bear Alert is door Bears in Mind in het leven geroepen om de vele gevallen van berenmisbruik over de wereld te registreren en hier efficiënt mee om te gaan, om zoveel mogelijk beren te helpen. Het meldpunt is ook gecreëerd omdat er diverse organisaties werken aan het redden van dieren (en beren) in nood en het verbeteren van het welzijn van dieren in gevangenschap. Als een centrale database waar relevante partijen toegang toe kunnen krijgen.
Het werkt als volgt. Iemand ziet een beer in een kleine kooi in een dierentuin of naast een restaurant, in een circus of als dansbeer op straat. Wat kun je doen aan dit dierenleed? Meldt het op BearAlert.org door een speciaal formulier in te vullen. Vervolgens komt er een melding binnen bij Bears in Mind van een ‘beer in nood’. Hiermee gaan we aan de slag. We kijken of de beer bekend is bij ons, of er eerder meldingen over zijn gemaakt en wat de laatste stand van zaken is. Vervolgens wordt er gekeken op welke wijze de situatie van de beer kan worden verbeterd. Veelal geven we advies om het berenverblijf te verbeteren, door bijvoorbeeld het aanbrengen van een vijver en schuilmogelijkheden of het verbeteren van het dieet. In sommige gevallen wordt een beer in beslag genomen en in een opvangcentrum of dierentuin geplaatst. Helaas zijn er veel meer beren die geholpen moeten worden, dan dat er opvangplekken zijn. Om het gebrek aan opvanglocaties voor beren deels op te kunnen lossen, blijft Bears in Mind zich samen met haar buitenlandse partnerorganisaties inzetten voor de bouw van nieuwe opvanglocaties of verblijven in dierentuinen.
Momenteel (2024) ontwikkelen we samen met onze Duitse collega’s van Foundation for Bears een speciale Bear Alert app om nog efficiënter te werk te gaan en nog meer beren te kunnen helpen.
Voorbeeld: Libanon
In Libanon sloot een verwaarloosde dierentuin haar deuren, mede dankzij de druk van NGO Animals Lebanon. De dieren in het park leefden onder zeer slechte omstandigheden. Gelukkig kon Animals Lebanon de meeste dieren herplaatsen. Voor enkele dieren, waaronder de twee Bruine beren kon geen opvangplek gevonden worden. Na een intensieve zoekactie is het Bears in Mind, samen met de Turkse overheid en de Universiteit van Bursa, gelukt een geschikte opvang voor de beren in Turkije te vinden. De reddingsactie die volgde was succesvol en de beren konden in korte tijd van hun nieuwe beerwaardige bestaan gaan genieten.
