Home > 2019

Project year: 2019

Berengal wordt al duizenden jaren in de traditionele Chinese geneeskunde gebruikt, waarbij de markt in China voornamelijk betrekking heeft op gal van Aziatische zwarte beren. Ondanks de introductie van het houden van beren in Azië in de jaren ’70 om de handel in gal te bevoorraden, is er weinig bekend over de effecten van het fokken van beren in gevangenschap op de vraag naar gal van wilde beren, of de huidige impact die de handel in berengal heeft op wilde beren. Op het IUCN World Conservation Congress 2012 in Zuid-Korea leidde de bezorgdheid over het houden van beren voor gal tot de goedkeuring van Recommendation 139, waarin werd opgeroepen tot een “wetenschappelijk onafhankelijke, getoetste situatieanalyse” om de invloed van het houden van beren voor gal op de status van wilde populatie te evalueren.

Dit project zal rechtstreeks op deze aanbeveling ingaan, waarbij een consument- en marktbenadering wordt gehanteerd met behulp van methoden die zijn ontworpen om te begrijpen hoe de markt voor gekweekte berengal de markt voor wilde berengal heeft beïnvloed door de complexe interacties van deze twee markten te onderzoeken (zowel in termen van vraag en productbeschikbaarheid). Na de initiële financiering van diverse bijeenkomsten tussen experts van verschillende IUCN-groepen en de Chinese regering in 2013-2014, financierde Bears in Mind in december 2015 een enquête onder speciale doelgroepen zoals farmaceuten, die zeer nuttig was bij het ontwerpen van het vervolgonderzoek. In 2015 werden interviews afgenomen door een China-IUCN-team om belangrijke informatie te verzamelen over de handel in en de bescherming van Aziatische zwarte beren in China. Handel in deze zin omvatte de legale en illegale handel. Het omvatte ook de handel in levende dieren en hun onderdelen (berengal en berenpoten). De interviews werden afgenomen in een kwalitatief format, bedoeld als leidraad voor verder onderzoek en analyse.

2017 – 2019
Deze follow-up begon eind 2017, toen Bears in Mind een voortzetting financierde van de grootschalige studie onder leiding van de University of Oxford in het VK in nauwe samenwerking met de Sun Yat Sen University in China, de State Forest Administration en de IUCN-SSC Bear Specialist Group. De focus lag op de consumptie, het voorschrijven en de verkoop van berengal, wat resulteerde in één van de eerste datasets over de motivaties voor de consumptie van berengal in vier provincies in China.

Online consumentenonderzoek
Het team had een steekproef uitgevoerd onder 1.845 respondenten. De meesten (88%, n = 1621) hadden tijdens hun leven een of andere vorm van berengal gebruikt, waarbij meer dan 2/3 van deze consumenten (70,1%, n = 1145) het afgelopen jaar gal kochten. De meeste mensen (79,3%, n = 1.462) kenden minstens één gal-gebruiker, waarbij ouders en grootouders de meest opgegeven gebruikers waren. De meeste consumenten (85,6% (n = 1.388) verklaarden dat ze gal voor medicinale doeleinden hadden gebruikt, 64,1% (n = 1.036) meldden dat ze het hadden gebruikt als gezondheidsdrankje en 19% (n = 308) als geschenk. De meest voorkomende plaats waar mensen meldden dat ze gal kochten, was bij de apotheek (n = 1.142), gevolgd door een ziekenhuis (n = 1.045), met de minst opgegeven plek via een persoonlijk contact (n = 140). De meest voorkomende vorm waarin gal werd gebruikt waren oogdruppels (n = 749), waarbij thee het minst werd gerapporteerd (n = 42). Hoewel 390 mensen aangaven een berengalblaas te gebruiken, suggereren onwetendheid van respondent tussen de gerapporteerde bron van de gal en vorm, dat velen niet wisten welke bron van gal ze hadden gebruikt.

Online handel
Gegevensverzameling werd gedaan over online verkoop van berengalproducten op de binnenlandse markten. Informatie werd meestal verkregen van e-commerce platforms zoals Baidu en Bing.cn, evenals geselecteerde discussieforums zoals WeChat en social mediaplatforms, om inzicht te krijgen in de online handelsomgeving van zowel formele als informele interacties, en de interesse van consumenten voor specifieke berengal productsoorten, in het bijzonder van gekweekte en synthetische oorsprong.

2021 – heden
In januari-april 2021 werkten de Sun Yat-sen University (China) en de University of Oxford (VK) samen met verschillende belanghebbenden bij de consumptie van berengal; waaronder consumenten, apothekersmedewerkers en TCM-artsen, om gezamenlijk post-COVID19 strategieën te ontwerpen voor het terugdringen van illegale berengalconsumptie. In het bijzonder benadrukten de workshops dat consumenten en/of potentiële consumenten het beste zouden reageren op gezondheidsgerelateerde en op legaliteit gerichte berichten, terwijl het grote publiek het beste zou moeten reageren op legaliteit gerichte berichten en stimulansen om illegale consumptie te melden wanneer ze het zagen. In dit project zal het team interventies testen die in deze workshops zijn ontworpen met belangrijke doelgroepen, om hun effectiviteit te evalueren voor het terugdringen van illegaal berengalgebruik en -verkoop, en aanbevelingen doen voor toekomstige grootschaligere interventies. Naast het testen van de interventies, zal het team hun bevindingen ook gebruiken voor een groter publieksbereik, door een ‘beer-evenementendag’ te houden in de populaire dierentuin van Guangzhou, aangezien er een reeks evenementen en activiteiten zal plaatsvinden over het behoud van de biodiversiteit. Na de evenementen zal het team ook het educatief centrum van de dierentuin voorzien van wat educatief materiaal van het project.

Meer informatie volgt spoedig…

De verspreiding van Bruine beren in de Oostelijke Balkan bestaat uit twee, momenteel met elkaar verbonden, populaties; de centrale Balkan- en de Rilo-Rhodope berenpopulatie. Gedeeld door Bulgarije en Griekenland. Met meer dan acht bekende ongevallen tussen menseen beren, waaronder één dodelijk tussen 2010-2017 en een toename van het aantal schade meldingen gerelateerd aan beren, is de regio Smolyan in Bulgarije een ‘hotspot’ geworden voor anti-beer mentaliteit. Als gevolg hiervan is er een groot risico op toename van berenstroperij.

Lokaal onderzoek heeft een ruwe schatting van de populatiegrootte opgeleverd, maar tot op heden is er geen gezamenlijke rigoureuze methode uitgevoerd om de populatie in kaart te brengen. Om de juiste beschermingsmaatregelen te nemen, is het van groot belang dat men weet hoeveel beren er zich waar bevinden.

Dit project, geleid door de Balkani Wildlife Society en ondersteund door Bears in Mind, heeft tot doel de populatiegrootte en verspreiding van Bruine beren in de Oost-Balkan te schatten met behulp van genetische analyses van meerdere bronnen zoals uit haar en poep. Het belangrijkste doel is om nauwkeurige schattingen te maken van de totale (N) en effectieve populatiegrootte (Ne) voor een van de grootste verspreidingsclusters van de Bruine beer binnen Europa.

De situatie met betrekking tot beren in gevangenschap in de Oekraïne is ernstig te noemen. In het hele land kunnen wel 400 beren onder slechte omstandigheden worden gehouden, in particulier bezit of in kleine dierentuinen. Het ongereguleerd en illegaal fokken van beren is een groot probleem. De Oekraïense partner van Bears in Mind, Eco-Halych, verzamelt gegevens over beren in gevangenschap om de omvang van het probleem goed in te schatten. Ze beheren al een klein opvangcentrum voor verschillende bruine beren die in 2016 zijn gered, in Halych Nationaal Park. Sinds 2018 is Eco-Halych betrokken bij het beheer van een opvangcentrum voor beren genaamd ‘Arden‘. Bears in Mind heeft geld beschikbaar gesteld om een operatiekamer in het opvangcentrum in te richten, zodat beren die worden binnengebracht gebitscontroles kunnen krijgen of een castratie of andere operatie kunnen ondergaan. Een grote operatietafel, een autoclaaf, operatie lampen, diverse speciale opbergkasten en andere medische apparatuur zijn aangekocht.

Bears in Mind en verschillende andere internationale dierenwelzijnsorganisaties zijn van plan nauwer samen te werken, met het verantwoordelijke ministerie in Oekraïne, om een eind te maken aan het lijden van beren in gevangenschap.

Hopelijk kunnen we na de oorlog met de Russische bezetters de gezamenlijke en dringende taken m.b.t. beren in gevangenschap hervatten!

Groeiende en ongecontroleerde menselijke druk op de ongerepte bossen, vroeger één van de rijkste laaglandbosgebieden van Oost-Borneo, doorsnijdt cruciale connectiviteit voor wilde dieren en tast het functioneren van ecosystemen aan. In het onderzoeksproject (2019-2022) zoekt het Pro Natura-team manieren om de betrokkenheid van overheid, bosbouwers en andere belanghebbenden voor het behoud van het leefgebied van de honingberen te vergroten, door verschillende belanghebbenden bij elkaar te brengen en de ruimtelijke planning tussen districten en provinciale overheidsniveaus op elkaar af te stemmen. Dit is met de bouw van de nieuwe hoofdstad nabij het beschermde gebied, crucialer dan ooit!

Cameravallen zijn geplaatst in verschillende met bossen/bomen bedekte gebieden tussen Sungai Wain en het Bukit Suharto bos, die een groot deel van het INHUTANI-bosgebied beslaan, dat een mix heeft van beschermd bos, rubber-, acacia- en palmolie plantage. Daarnaast kijkt men naar berensporen om de aanwezigheid van de honingbeer in dit landschap verder te verifiëren. Het zal ook nodig zijn om alle ruimtelijke plannen relevant voor dit landschap te verzamelen, samen te voegen en te analyseren, inclusief provinciale en districtsruimtelijke plannen, bosfunctietoewijzingen, BBE-beheerplannen en concessiehouderbeheerplannen. Het zal ook nodig zijn om de meest recent beschikbare teledetectiebeelden te analyseren, zowel van satellieten als van UAV’s.

Hoewel Nepal succesvolle resultaten heeft geboekt op het gebied van soort-/natuurbehoud (denk aan de neushoorn en tijger), worden beren nauwelijks vermeld als een prioriteitsoort. Het project team van Biodiversity Conservation Society Nepal (BIOCOSNEPAL) vond eerde Aziatische zwarte beren in Annapurna Conservation Area (ACA) tot op 3.582m hoogte, een populatie van ongeveer 60 individuen in een gebied van 525km2. In dit gebied meldden verschillende gemeenschappen schade aan gewassen door beren, vooral bij maïsteelt. In de door het team uitgevoerde dieetanalyse kwam naar voren dat 84% van de poepmonsters landbouwgewassen bevatte, voornamelijk in het regenseizoen.

Beren worden gedood als direct gevolg van gewasschade. Ze worden vergiftigt, gevangen in strikken en doodgeschoten. Elk jaar raken in deze regio 10-15 mensen gewond door Aziatische zwarte beren. De schade aan gewassen en menselijke slachtoffers samen hebben de negatieve perceptie van lokale gemeenschappen ten opzichte van beren sterk vergroot in de afgelopen jaren, wat in veel gevallen heeft geleid tot dode beren. Lokale gemeenschappen, maar ook studenten / scholieren zijn zich vaak niet bewust van de ecologie en het gedrag van beren. Beren staan ook niet vermeld in de National Wildlife Damage Compensation-richtlijn voor de toekenning van overheidssteun. Er is nog veel inspanning nodig om autoriteiten, gemeenschapsleiders en natuurbeschermingsorganisaties in Nepal ertoe aan te zetten om de beren in Nepal beter te beschermen.

Het project is erop gericht om diverse lokale partijen te betrekken bij de bescherming van beren en hun habitat door het organiseren van bewustwordingscampagnes voor natuurbehoud, workshops over het behoud van beren en promotie van berentoerisme in de conflictgevoelige locaties van ACA. Dit project zorgt voor betrokkenheid van de gemeenschappen, maar hopelijk ook voor lokale budgettaire toekenning voor deze problematiek en overheidsinterventies voor het behoud van beren in Nepal.

Op deze pagina wordt de laatste reddingsactie geplaatst.

Beer MILA

Op 1 oktober 2022 reisde het team van Bears in Mind af naar Bosnië Herzegovina om daar de 7-jarige berin MILA uit haar noodlottige situatie te bevrijden! Voor dit transport hadden we weer de hulp van EKIPA ingeroepen, die al eerder beren voor ons uit Oekraïne, Bulgarije en Spanje heeft vervoerd.

MILA heeft haar eerste 6 levensjaren doorgebracht in een klein donker hok bij iemand thuis, verborgen gehouden van de buitenwereld. Pas in 2021 kwamen we haar op het spoor en hebben we samen met de verantwoordelijke autoriteiten in Bosnië Herzegovina gezorgd dat de berin uiteindelijk werd overgeplaatst naar een tijdelijk verblijf in Sarajevo Zoo. Hier zat ze sinds maart 2022 en hebben we extra geld voor voedsel en medische verzorging naar de dierentuin gestuurd om haar voor te bereiden voor de lange reis naar Het Berenbos in Rhenen.

Op maandag 3 oktober begon het team van Bears in Mind en EKIPA al vroeg in de ochtend met de voorbereidingen. De transportkist werd voor het hok geplaatst en gezekerd, waarna we probeerden om haar in de kist te lokken met lekkernijen. Ze was sinds de vorige dag niet meer gevoerd, dus in theorie zou het redelijk snel gedaan moeten zijn. Maar MILA was niet gemakkelijk te vangen, zo bleek. Na een uur proberen werd besloten om haar te verdoven. We hadden immers een strakke deadline die we moesten halen: om 17:00u zou de dienst van de dierenarts aan de Bosnische grens eindigen en we moesten voor die tijd afgetekende documenten van hem verkrijgen om de grens met beer te kunnen passeren. Een strenge controle werd verwacht aan de buitengrens van de EU, dus alles moest op orde zijn.

Eerst probeerden we haar te lokken…
De lokale dierenarts moest er toch aan te pas komen.

Helaas ging het niet zoals gepland. Na vertrek in Sarajevo Zoo moest het team met beer naar het lokale douanekantoor voor het opmaken van diverse andere papieren. Dit duurde vele uren langer dan verwacht. De daaropvolgende ‘race naar de grens’ mocht niet baten, inmiddels was de dienstdoende dierenarts naar huis en niemand kon ons meer helpen. Pas om 8u de volgende ochtend, op Wereld Dierendag, ging het grenskantoor weer open en konden we na een ernstige vertraging van meer dan 13 uur de reis vervolgen.

Aan de andere kant van de grens werden de volgende problemen al snel duidelijk. Door een fout van Sarajevo Zoo in een document, kon de Kroatische douane agent de papieren niet in het systeem zien en de Kroatische grens inspecteur / dierenarts de EU reispapieren niet aftekenen. Het duurde nog eens zeven uur voor we weer op weg konden! MILA was gelukkig al die tijd rustig. De lange weg voor ons, door Kroatië, Slovenië, Oostenrijk, Duitsland en Nederland verliep verder zonder problemen. Vroeg in de ochtend, op woensdag 5 oktober, kwamen we aan in Ouwehands Dierenpark. MILA werd redelijk vlot uitgeladen door het team van berenverzorgers en inspecteerde nieuwsgierig haar nieuwe (tijdelijke) omgeving in de quarantaine van Het Berenbos. MISSIE GESLAAGD!!! MILA zal de komende maand onderzocht worden en in quarantaine moeten verblijven.

Na de succesvolle registratie van legaal en illegaal gehouden beren in gevangenschap in Bosnië en Herzegovina (Pašić and Trbojević, 2018), werken we aan de tweede fase; de ontwikkeling van een opvangcentrum met educatieve functie, het ‘Bear Sanctuary and Educational Center in Bosnia and Herzegovina’ (BSEC B&H). Een uitgebreid plan van aanpak is hiervoor nodig.

Dit plan omvat diverse belangrijke stappen:

  • Steun van de verantwoordelijke ministeries;
  • Toestemming om beren te transporteren van de ene naar de andere entiteit (Servische Republiek en de Bosnische Federatie);
  • Steun van alle jagersverenigingen die met beren te doen hebben;
  • Financiële middelen voor de bouw van het centrum.

Op dit moment is dit plan in ontwikkeling. Zodra er nieuws is, berichten we erover via onze kanalen.

Schade aan bijenkorven door beren is het meest voorkomende mens-beer conflict in Slowakije, verantwoordelijk voor 29% van alle uiteindelijke betaalde compensaties voor schade door beren in de periode 2005 tot 2016. Dit negatieve aspect van beren krijgt disproportioneel veel aandacht in de media, wat leidt tot een toename van angst voor beren en de roep tot een vermindering van het aantal beren aanwakkert. Er is een sterke behoefte om te laten zien dat er levensvatbare en effectieve alternatieven zijn voor het doden of opsluiten van beren die schade veroorzaken. Het algemene doel is een harmonieus samenleven van mensen en beren. Dat is hard nodig om het voorbestaan van beren in het door mensen gedomineerde Centraal Europa te garanderen.

De project activiteiten bestaan uit het installeren en onderhouden van hoogwaardige, beerbestendige elektrische afscheidingen en een onderzoek naar de ervaringen en houdingen van de imkers. Er zullen vijf afscheidingen worden geplaatst. Controle op beer-activiteit vindt plaats door middel van cameravallen, sporenonderzoek en gesprekken met de imkers. Onder de imkers wordt ook een enquête gehouden om beter te begrijpen welke problemen zij ondervinden.

Tijdens een eerdere studie in 2012-2013 heeft het onderzoeksteam met behulp van cameravallen het markeergedrag van brilberen nabij Sumaco Biosphere Reserve in Ecuador vastgelegd. Gedurende 306 zogenaamde cameravaldagen werden 22 video’s van tenminste acht verschillende individuen gemaakt. Naast de bevindingen werden er tijdens de pilot studie ook enkele belangrijke onderzoeksbehoeften geïdentificeerd.

  • Vooralsnog blijft het onduidelijk wat nu het exacte doel is van markeergedrag bij brilberen.
  • Er is weinig tot niets bekend over de status van de lokale beerpopulatie in het studiegebied. Betrouwbare gegevens hierover dienen verzameld te worden waardoor beslissingen over management m.b.t. bescherming van beren zorgvuldig genomen kunnen worden.
  • Er is er vrijwel niets bekend over specifieke kenmerken van markeerplekken (boomsoort, kenmerken van het terrein, ruimtelijke relatie tot beer-mens conflicten) van beren in het algemeen en brilberen in het bijzonder.

In het huidige project gaat het onderzoeksteam deze aspecten nader bekijken a.d.h.v. cameravallen en het in kaart brengen van berenspoordata (krabsporen, uitwerpselen, haarmonsters etc.) in twee gebieden in Ecuador (Province Napo in het noorden – onderzoeksgebied 1, Province Zamora Chinchipe in het zuiden – onderzoeksgebied 2) tussen 2016-2020. Daarnaast is het doel om een database aan te leggen van genetisch materiaal (haar en poep) van brilberen. Een dergelijke database is erg belangrijk voor zowel lokale als internationale onderzoeksdoeleinden (populatie genetica, isotoop analyses, vegetatie onderzoek etc.) en bevordert samenwerking tussen verschillende groepen. Daarnaast geven de video opnames van de cameravallen inzicht in bijzonder beergedrag, zelfs voor de wetenschap nieuw gedrag voor beren, waarbij de beer de specifieke markeerboom met zijn klauwen krabt en schuurt, waarna hij/zij de geur van de boom systematisch in de vacht van zijn kop wrijft. Meer over het gedrag volgt zodra dit verder door de onderzoekers geanalyseerd is. Hoe meer er over deze soort bekend wordt, hoe beter de brilbeer (en soorten in zijn directe leefgebied) effectief beschermd kunnen worden!

Georgië heeft een groot probleem met beren in gevangenschap. Bears in Mind en NACRES werken al jaren naar een oplossing. Tot op heden is er zoveel mogelijk informatie over de beren en hun eigenaar verzameld in een centrale database. De eigenaren van de beren kregen tijdens een bezoek advies over verbetering van voedsel, huisvesting, gezondheid en verzorging. Ook werd gecontroleerd of de eigenaar in het bezit is van de juiste vergunning om de beer te mogen houden. Dit bleek vaak niet het geval. De eigenaren van de ‘kooiberen’ zijn voor hun inkomsten niet direct afhankelijk van de beren. Het lijkt erop dat de beer voor hen een soort statussymbool vormt.

In 2016 is voor de 4e keer sinds eind jaren 90 een inventarisatie gemaakt van de beren in gevangenschap in Georgië. Alle informatie is verzameld en ge-update in de database. Sinds de laatste inventarisatie in 2013 zijn diverse beren van eigenaar veranderd en sommige beren zijn helaas verdwenen of overleden. Vooralsnog is het de samenwerkende partijen niet gelukt om een opvangcentrum voor al deze beren te bouwen. Veelal vanwege de instabiele politieke situatie.

In 2007 zijn drie beren (Igor, Duuk en Diesel) uit een gesloten dierentuin nabij de hoofdstad Tbilisi, naar Het Berenbos in Rhenen gebracht. Deze actie heeft veel media aandacht getrokken en veel positieve reacties uit het hele land teweeggebracht. Maar helaas bleek het op lange termijn niet genoeg.

Igor, Duuk & Diesel in Rustavi Zoo
De Georgische beren in Het Berenbos

Sinds 2019 werkt Bears in Mind samen met lokale partner SEED in een nieuwe bewustwordingscampagne. In de hoop een definitieve oplossing te vinden voor de vele beren in gevangenschap.