De afgelopen jaren heeft West-Nepal te maken gehad met een toenemend en buitensporig conflict tussen mens en dier, dat resulteerde in het doden van bijvoorbeeld beren als vergeldingsmaatregelen. Basisinformatie over conflicten, status en verspreiding van beren in het algemeen, ontbreken voor het ontwerpen van maatregelen voor de bescherming van beren en het beperken van conflicten.
Deze studie, sinds 2023 ondersteund door Bears in Mind, zal de status en ernst van de conflicten tussen de Aziatische zwarte beer (Ursus thibetanus laniger) – en mensen beoordelen en vooral een populatieonderzoek uitvoeren in Rara National Park, Nepal. Het onderzoek zal worden uitgevoerd naar aanleiding van een enquête en een vragenlijstonderzoek om de bezettings- en habitatbeïnvloedende variabelen te beoordelen, evenals de perceptie van mensen in het conflictgebied.
De studie zal eveneens de nadruk leggen op het natuurbeschermingsprogramma in coördinatie met lokale gemeenschappen en scholen, gelegen in de nabijheid van het berenhabitat, met als doel het verminderen van mens-beerconflicten, het vergroten van het bewustzijn van de gemeenschap over het belang van veiligheidsmaatregelen voor beren, en het bewustzijn van de juridische status met betrekking tot stroperij en jacht op beren.
De status van Lippenberen (Melursus ursinus) buiten de beschermde gebieden in Nepal is onduidelijk. Dit nieuwe project, ondersteund door Bears in Mind sinds 2023, heeft tot doel om voor het eerst de verspreiding van Lippenberen, hun leefgebied en de bedreigingen voor natuurbehoud te onderzoeken in een kritieke corridor van de provincie Lumbini.
Gegevens over sporen van beren, inbeslagnames van berenhuiden en gal, en zeer recent de vangst van een berenwelp door locals als vergelding voor een conflict, duiden op een bedreigde status van de populatie Lippenberen. Daarom probeert het team met dit project de barrières voor de bescherming van Lippenberen te doorbreken door specifieke onderzoeks- en natuurbeschermingsactiviteiten te initiëren met behulp van cameravallen, sporenonderzoeken en evaluaties van bedreigingen voor leefgebied en natuurbescherming.
Het project wil ook bewustzijn creëren en het monitoren en beschermen van beren stimuleren door middel van gemeenschapsactiviteiten. De resultaten van het project zullen waardevol zijn voor de planning van natuurbescherming en ontwikkeling op lokaal niveau en voor het formuleren van een nationale strategie en actieplan voor het behoud van beren voor Nepal.
De illegale handel in wilde dieren en planten is een opkomende bedreiging voor het behoud van de biodiversiteit. Het is het meest prominent aanwezig in ontwikkelingslanden met een beperkte capaciteit om illegale handel aan te pakken en legale duurzame handelsregulering te reguleren. Beren worden voornamelijk gestroopt en verhandeld vanwege hun galblaas, die wordt gebruikt voor de behandeling van verschillende medische aandoeningen die verband houden met medicinale tradities. Bijvoorbeeld ter behandeling van diverse ziektes van de Shoka-stam in India. Of in Traditionele Chinese Medicijnen, waar een uitgebreide illegale handel naar China het gebruik ervan stimuleert om galstenen, leverproblemen, koorts, hartziekten en oogirritatie te behandelen. Maar bijvoorbeeld ook in de traditionele Ayurveda en Tibetaanse geneeskrachtige tradities.
Na het sterk toenemende gebruik van berengal en de klinisch bewezen behandeling van leverziekten als gevolg van de aanwezigheid van ursodeoxycholzuur (ursodiol), begon het commercieel houden van beren voor berengal in de jaren tachtig. De bedreigde Aziatische zwarte beren (Ursus thibetanus), Maleise beren (Helarctos malayanus) maar ook bruine beren, worden bij voorkeur gekweekt voor gal. Dit komt vaker voor in China, waar het gebruik van berengal van in gevangenschap levende beren legaal is (hoewel het illegaal is gal van wilde beren te gebruiken).
Nepal ligt tussen India en China in, de twee grootste consumenten van traditionele medicijnen (bijvoorbeeld traditionele Chinese medicijnen in China; Ayurveda in India). Nepal heeft ook consumenten van traditionele medicijnen, waaronder Amchi, ook wel Tibetaanse medicijnbeoefenaars genoemd, Nepalese volksgeneesmiddelen en Ayurveda; en hebben het historische gebruik van delen van beren als remedie voor verschillende aandoeningen gedocumenteerd. Uit een recent onderzoek blijkt dat Nepal een doorvoerland is voor de handel in berengal van India naar China, terwijl er aanwijzingen zijn dat Nepal zowel een doorvoer- als een bronland is.
In dit licht ondersteunt Bears in Mind sinds 2023 dit project van Greenhood Nepal om de omvang van de handel in Nepal te onderzoeken en welke maatregelen genomen moeten worden om het behoud van beren te garanderen, en om mogelijke hiaten bloot te leggen.
Hoewel Nepal succesvolle resultaten heeft geboekt op het gebied van soort-/natuurbehoud (denk aan de neushoorn en tijger), worden beren nauwelijks vermeld als een prioriteitsoort. Het project team van Biodiversity Conservation Society Nepal (BIOCOSNEPAL) vond eerde Aziatische zwarte beren in Annapurna Conservation Area (ACA) tot op 3.582m hoogte, een populatie van ongeveer 60 individuen in een gebied van 525km2. In dit gebied meldden verschillende gemeenschappen schade aan gewassen door beren, vooral bij maïsteelt. In de door het team uitgevoerde dieetanalyse kwam naar voren dat 84% van de poepmonsters landbouwgewassen bevatte, voornamelijk in het regenseizoen.
Beren worden gedood als direct gevolg van gewasschade. Ze worden vergiftigt, gevangen in strikken en doodgeschoten. Elk jaar raken in deze regio 10-15 mensen gewond door Aziatische zwarte beren. De schade aan gewassen en menselijke slachtoffers samen hebben de negatieve perceptie van lokale gemeenschappen ten opzichte van beren sterk vergroot in de afgelopen jaren, wat in veel gevallen heeft geleid tot dode beren. Lokale gemeenschappen, maar ook studenten / scholieren zijn zich vaak niet bewust van de ecologie en het gedrag van beren. Beren staan ook niet vermeld in de National Wildlife Damage Compensation-richtlijn voor de toekenning van overheidssteun. Er is nog veel inspanning nodig om autoriteiten, gemeenschapsleiders en natuurbeschermingsorganisaties in Nepal ertoe aan te zetten om de beren in Nepal beter te beschermen.
Het project is erop gericht om diverse lokale partijen te betrekken bij de bescherming van beren en hun habitat door het organiseren van bewustwordingscampagnes voor natuurbehoud, workshops over het behoud van beren en promotie van berentoerisme in de conflictgevoelige locaties van ACA. Dit project zorgt voor betrokkenheid van de gemeenschappen, maar hopelijk ook voor lokale budgettaire toekenning voor deze problematiek en overheidsinterventies voor het behoud van beren in Nepal.
Het project wordt uitgevoerd door de Nepalese NGO ‘Green Governance Nepal’ (GGN). Het team zal de belangrijkste ‘spelers’ interviewen over Rode panda’s. Parkwachters, rangers, mensen die in de bufferzone werken van de betreffende nationale parken en conservation areas, maar ook boeren, herders, boswachters, leraren, monniken en wetshandhavers. De belangrijkste factoren die de verspreiding van Rode panda’s bepalen zijn de hoogte, vegetatie en de oriëntatie van een berghelling ten opzichte van de zon (in het Engels ‘aspect’ genaamd). Deze zullen in het studiegebied onderzocht worden, met name tussen de 2000-4000 meter. Uit de literatuur blijkt dat Rode panda’s in Nepal, India en Bhutan alleen voorkomen op deze hoogte. Er wordt een onderzoek naar habitatselectie gedaan en men kijkt naar sporen en poep. Uiteraard worden ook waarnemingen genoteerd. Er zal een gedetailleerde verspreidingskaart worden samengesteld, waarin ook data wordt meegenomen van eerder onderzoek in Nepal. Met behulp van de verspreidingskaart zullen (grote) lacunes in de verspreiding van Rode panda’s duidelijk worden, maar ook waar (mogelijke) corridors tussen beschermde gebieden zijn of gecreëerd kunnen worden. Daarnaast kunnen voorspellingen gedaan worden wat de effecten van klimaatsverandering zullen zijn, door de huidige data van de verspreiding van Rode panda’s te vergelijken met data van eerdere onderzoeken in Nepal.
Resultaten
Hoewel de Rode panda voor komt in subtropische en gematigde bossen tussen 2.800 – 4.000m hoogte waar bamboo groeit, gelijk aan het bovenbeschreven onderzoeksgebied in ANCA en KNP, is het team er niet in geslaagd om de aanwezigheid van de kleine panda’s aan te tonen / dan wel te bevestigen. Daartegenover staat dat de resultaten uit de interviews met verschillende groepen in ANCA de aanwezigheid van Rode panda’s weldegelijk bevestigden. Hier moeten wel kanttekeningen bij geplaatst worden omdat de kennis van Rode panda’s bij de lokale bevolking beperkt bleek. Vervolgonderzoek, o.a. met behulp van cameravallen, zal meer inzicht moeten geven in de aan-, dan wel afwezigheid van de soort in dit deel van Nepal.
Meer kennis en bewustzijn bij de lokale bevolking over beren is van groot belang als we wilde dieren zoals beren adequaat willen beschermen.Helaas ontbreekt het in Nepal vaak aan kennis en bewustwording over deze onderwerpen.Daarom zijn er in het kader van dit project tussen 2011-2014 onderwijsprogramma’s voor scholen, trainingen voor de lokale bevolking en is o.a. een eco-club opgezet.
Het gewenste resultaat van deze trainingen was dat lokale mensen leerden omgaan met beren in hun directe omgeving en informatie kregen over de bescherming van beren en de natuur in het algemeen.In het kader van dit programma werden ook meerdere workshops speciaal voor herders en ambtenaren die schadezaken behandelen, georganiseerd.
Gegevens met betrekking tot de berenpopulatie werden verzameld via verschillende methoden.Onderzoekers interviewden mensen uit de dorpen in de gebieden waar conflicten tussen mensen en beren plaatsvonden, DNA-materiaal werd verzameld uit haarmonsters en uitwerpselen en sporen (zoals klauwafdrukken op bomen, pootafdrukken op de grond en graafsporen) werden onderzocht.Ook werd informatie verzameld over leefgebied zoals het type bos, hellingsgraad, de bodemsoorten en sporen van andere dieren.Alle verzamelde informatie werd verwerkt en geanalyseerd via een speciaal ontwikkeld computerprogramma.Het uiteindelijke doel van dit project was om bij te dragen aan het National Brown Bear Conservation Action Plan, dat als primair doel heeft bescherming te bieden aan de Bruine beer in Nepal.
Resultaten Tijdens de twee projecten in Nepal is het volgende bereikt: 1) Aanwezigheid/afwezigheid van de Bruine beer in alle mogelijke gebieden van de corridor tussen Annapurna Conservation Area (ACA) en Shey Phoksundo NP (SPNP) en binnen de beschermde gebieden. 2) Onderzoek & verspreiding en habitatgebruik van Bruine beren in de studiegebieden. 3) Onderzoek mbt het conflict tussen mens en dier in de regio en kwantificeer de schade en het conflict veroorzaakt door Bruine beren. 4) Onderzoek het dieet van Bruine beren en bekijk het percentage veedieren en wilde prooien in het dieet van de beer. 5) Stel het actieplan voor het behoud van de Bruine beer voor Nepal op.
