Waar traditie en dierenwelzijn samenkomen

Even terug naar vorig jaar. In mei 2024 ondertekenden het NPÚ (Tsjechisch Nationale Erfgoedinstituut, onder het Ministerie van Cultuur), Stiftung für Bären en Bears in Mind een intentieverklaring. Deze overeenkomst verplicht de partijen om samen te werken aan het beëindigen van het houden van beren in slotgrachten bij wereldberoemde Tsjechische kastelen, die onder beheer staan van het NPÚ. Het NPÚ erkent, als organisatie voor cultureel erfgoed, dat het houden van beren onder dergelijke omstandigheden bij kastelen achterhaald en niet meer wenselijk is.  

Traditie 

Beren nemen een bijzondere plaats in de harten van de Tsjechische bevolking, vooral door de eeuwenoude traditie om beren te houden bij iconische Tsjechische kastelen. Deze praktijk is diep verweven met de culturele identiteit van het land. Hoe zulke tradities voortgezet kunnen worden in het licht van moderne inzichten en ervaring op het gebied van dierenwelzijn, was het centrale thema van de Berenconferentie die op 15 april 2025 plaatsvond in Český Krumlov, Tsjechië. Na maanden van voorbereiding brachten we een groep internationaal gerenommeerde berenexperts bijeen, die hun inzichten met het Tsjechische kasteelbeheerders, lokale bestuurders en publiek deelden over het houden van beren in semi-natuurlijke leefomgevingen. 

Discussies 

Vertegenwoordigers van NPÚ, kasteelbeheerders, de stad Český Krumlov en internationale berenexperts deelden hun perspectieven. De conferentie werd gemodereerd door Dr. Alistair Bath, emeritus hoogleraar Human Dimensions of Wildlife Management uit Canada. Eerder hebben we de expertise van Dr. Bath ook ingezet bij complexe berenprojecten in Bulgarije, Kroatië en Slowakije. De sprekers van het NPÚ boden waardevolle historische context en benadrukten het culturele belang van het houden van beren in slotgrachten. Dr. Agnieszka Sergiel gaf een overtuigende presentatie over de gedragsmatige uitdagingen en welzijnszorgen die gepaard gaan met het houden van beren in gevangenschap. Vervolgens gaf dierenarts en wildlife specialist Dr. Klaus G. Friedrich een veterinaire kijk op het onderwerp, vanuit zijn jarenlange ervaring met beren. 

BEAR HOPE 

Om beter te begrijpen hoe traditie en moderne wetenschap hand in hand kunnen gaan, werd het BEAR HOPE-project vervolgens geïntroduceerd door projectleider Eva Filipczyková. Dit project streeft ernaar cultureel erfgoed te verbinden met hedendaagse benaderingen van dierenwelzijn in Tsjechië. Vervolgens nam Žaneta Křišťanová (MSc. student aan de ‘Czech University of Life Sciences in Praag) het woord en presenteerde de resultaten van haar publieksonderzoek waarbij bezoekers van kastelen gevraagd werd over hun mening m.b.t. het houden van beren in kasteelgrachten. Dit onderzoek was belangrijk om een zo ​​objectief mogelijk beeld te krijgen en subjectieve speculatie van kasteelbeheerders en bijvoorbeeld de burgemeester te pareren. Het dagelijks reilen en zeilen in moderne berenopvangcentra werd uitvoerig weergegeven in presentaties van Bernd Nonnenmacher (Stiftung für Bären) en Ingrid Vermeulen (Bears in Mind), die praktische voorbeelden gaven van soort specifieke verzorging en ervaring.  

Dialoog 

Hoe al deze uiteenlopende inzichten – van culturele tradities tot biologische en ethische overwegingen – in balans kunnen worden gebracht, stond centraal in de aansluitende workshop, opnieuw begeleid door Dr. Bath. De conferentie markeerde een succesvolle stap voorwaarts – een startpunt voor open dialoog, wederzijds begrip en gezamenlijke inspanningen om het leven van beren die nog steeds in kasteelgrachten in Tsjechië leven, te verbeteren.